مهندسی تولیدات گیاهی - خرما
مقدمه :
خرما یکی از قدیمی ترین درختان میوه دنیا می باشد که تا کنون وجود 600 رقم از آن گزارش شده است که در حدود 400رقم از آن در ایران وجود دارد که تعداد ارقام اقتصادی آن 50 رقم و ارقام تجاری آن 15 رقم است.
خوزستان یکی از مهم ترین مناطق تولید خرما ی کشور است که از نظر سطح زیر کشت خرما با 135/36هکتار معادل 25%کل سطح زیر کشت خرمای کشور را دارا است و در مقام اول قرار داردو با تولید670/49تن و 2/9% مقام ششم در کشور را دارا می باشد.برای شناسایی ارقام مختلف از کلید های شناسایی مختلفی استفاده میشود در شناسایی ارقام خرما در منطقه شادگان(خوزستان)از حدود 70صفت کمی و کیفی روی اندام های مختلف خرما شامل:گل،میوه،برک ،تنه و سایر مشخصات مورفولوژیکی که نقش اساسی در شناسایی دارند استفاده و جمعآ 20 رقم پایه های ماده شناسایی گرد
دلایل شناسایی و معرفی ارقام خرما در مناطق مختلف
1-خرما تنها محصول کشاورزی اقتصادی است که با حد اقل سرمایه گزاری،ارزآوری بالایی خواهد داشت.
2-وجود حدود400 رقم خرما در کشور و عدم آگاهی از کمیت هر کدام.
3-شناسایی ومعرفی مهمترین ارقام اقتصادی ومرغوب هرمنطقه جهت بازسازی توسعه نخلستانهای جدید.
4-شناسایی و معرفی ارقام غیر اقتصادی خرما در نخلستانهای کشور .
5-فراهم اوردن زمینه تحقیقات روی مهمترین ارقام خرما در هر منطقه .
مهمترین ارقام خرما ی خوزستان عبارتند از:
1-استعمران:از خرماهای نیمه خشک می باشد که میزان محصول آن 70-60کیلو گرم در هر اصله درخت می باشد. میوه ان بیضی شکل و گاهی متمایل به مستطیل بوده و رنگ آن در مرحله رسیدن کامل کهربایی و قهوه ای متمایل به قرمز است که در اواسط شهریور ماه می رسد.
2-کبکاب: میوه بیضی کشیده با بافت نیمه خشک درمرحله رسیدن کامل به رنگ قهوه ای تیره است که در اواسط شهریور ماه میرسد.از نظر اقتصادی در ایران مقام چهارم را داراست.
3-زاهدی:از ارقام خشک به شمار می رود. میوه بیضی کشیده و انتهای آن کاملاً باریک و نوک تیز است و در اوایل مهر ماه میوه کامل می رسد .میوه آن دیررس و 100- 90کیلو گرم محصول هر درخت است.
4-برحی:شکل میوه تخم مرغی تا قدری گرد و در مرحله رسیدن کامل از کهربایی تا قهوه ای متمایل به قرمز رنگ است که در اواخر شهریور ماه میرسد.میزان محصول در هر درخت200-150 کیلو گرم است.میوه در مرحله خارک قابل مصرف است.
منابع
1-پژمان،حسین-1380-راهنمای خرما(کاشت، داشت،برداشت)-نشر آموزش کشاورزی
2-دفتر بررسی و هماهنگی طرح های تحقیقاتی-1382-کارنامه سال1381
3-کاشانی،محمد-1348-ارقام خرمای خوزستان-موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر کرج
4-کاشانی،محمد-1371-خرما-صندوق مطالعاتی نخیلات